Vật lý trị liệu thoái hóa cột sống cổ như thế nào?

Điều trị Vật lý trị liệu thoái hóa cột sống cổ như thế nào? Bài viết này Công nghệ y khoa xin chỉa sẻ thông tin đến bạn! Quy trình điều trị bằng vật lý trị liệu (VLTL) cho bệnh nhân thoái hóa cột sống cổ tại phòng khám VLTL cần được cá nhân hóa dựa trên tình trạng cụ thể của bệnh nhân, mức độ thoái hóa, triệu chứng và các yếu tố sức khỏe tổng thể. Dưới đây là một quy trình tối ưu, mang tính tham khảo, được xây dựng dựa trên nguyên tắc khoa học và thực hành lâm sàng phổ biến:

1. Vật lý trị liệu thoái hóa cột sống cổ – Đánh giá ban đầu (1-2 buổi đầu tiên)

• Thu thập thông tin:
  • Khai thác bệnh sử: Thời gian khởi phát, mức độ đau, vị trí đau (cổ, vai, cánh tay), triệu chứng kèm theo (tê bì, yếu cơ, chóng mặt), tiền sử chấn thương hoặc bệnh lý nền.
  • Đánh giá tư thế, thói quen sinh hoạt, nghề nghiệp để xác định yếu tố nguy cơ.
• Kiểm tra lâm sàng:
  • Đánh giá phạm vi chuyển động (ROM) của cột sống cổ: xoay, nghiêng, gập, duỗi.
  • Kiểm tra lực cơ, phản xạ thần kinh, cảm giác để xác định tổn thương thần kinh (nếu có).
  • Thực hiện các nghiệm pháp đặc hiệu (Spurling, Lhermitte) để đánh giá chèn ép rễ thần kinh hoặc tủy sống.
• Chẩn đoán hình ảnh (nếu cần): X-quang, MRI hoặc CT để xác định mức độ thoái hóa, thoát vị đĩa đệm hoặc hẹp ống sống.
• Lập kế hoạch điều trị: Dựa trên đánh giá, bác sĩ/phân tích viên VLTL sẽ xây dựng phác đồ cá nhân hóa, xác định mục tiêu (giảm đau, cải thiện vận động, phục hồi chức năng).

2. Vật lý trị liệu thoái hóa cột sống cổ – Giai đoạn điều trị (thường kéo dài 4-12 tuần, tùy mức độ)

Quy trình điều trị VLTL thường chia thành các giai đoạn, với các phương pháp phối hợp:

a. Giai đoạn giảm đau và chống viêm (1-2 tuần đầu)

• Mục tiêu: Giảm đau, giảm co cơ, cải thiện tuần hoàn vùng cổ.
• Phương pháp:
  • Nhiệt trị liệu: Sử dụng sóng cao tần RF tăng tuần hoàn và giãn cơ vùng cổ gáy, hồng ngoại hoặc chườm nóng để tăng tuần hoàn, giảm co cứng cơ.
  • Điện trị liệu:
    • Dòng TENS (kích thích điện qua da) để giảm đau.
    • Dòng xung điện hoặc dòng giao thoa để kích thích cơ, giảm viêm.
  • Siêu âm trị liệu: Giảm viêm, tăng tuần hoàn sâu, hỗ trợ làm mềm mô.
  • Kéo giãn cột sống cổ: Kéo giãn nhẹ nhàng (bằng tay hoặc máy) để giảm áp lực lên đĩa đệm và rễ thần kinh, giãn cơ cổ
  • Xoa bóp trị liệu: Massage nhẹ nhàng vùng cổ, vai, gáy để thư giãn cơ, cải thiện lưu thông máu.
  • Hướng dẫn tư thế: Hướng dẫn bệnh nhân các tư thế đúng khi ngồi, ngủ, làm việc để tránh kích ứng vùng cổ.

b. Giai đoạn phục hồi chức năng vận động (tuần 3-6)

• Mục tiêu: Tăng cường phạm vi vận động, cải thiện sức mạnh cơ và độ linh hoạt.
• Phương pháp:
  • Tiếp tục thức hiện các phương thức trị liệu như giai đoạn một nếu cần
  • Bài tập trị liệu:
    • Bài tập giãn cơ: Các động tác kéo giãn cơ thang, cơ ức đòn chũm, cơ cổ sau.
    • Bài tập tăng cường cơ: Tăng sức mạnh cơ cổ, vai, lưng trên (bài tập isometric hoặc với lực cản nhẹ).
    • Bài tập cải thiện ROM: Xoay, nghiêng, gập, duỗi cổ trong phạm vi không đau.
  • Tập luyện tư thế: Bài tập chỉnh sửa tư thế (ví dụ: bài tập “double chin” để cải thiện tư thế cổ gập về trước).
  • Kéo giãn tiếp tục: Nếu cần, kéo giãn cột sống cổ vẫn được duy trì để giảm áp lực.
  • Hướng dẫn tại nhà: Cung cấp bài tập đơn giản để bệnh nhân tự thực hiện, đảm bảo tuân thủ.

c. Giai đoạn duy trì và phòng ngừa tái phát (tuần 7 trở đi)

• Mục tiêu: Duy trì kết quả, tăng cường sức khỏe cột sống, ngăn ngừa tái phát.
• Phương pháp:
  • Bài tập chức năng: Các bài tập toàn thân kết hợp (Pilates, yoga nhẹ nhàng) để tăng cường cơ lõi (core) và cải thiện sự ổn định cột sống.
  • Giáo dục bệnh nhân:
    • Hướng dẫn thay đổi thói quen sinh hoạt: Tránh ngồi lâu, sử dụng gối phù hợp, điều chỉnh màn hình máy tính ngang tầm mắt.
    • Tư vấn về chế độ dinh dưỡng, kiểm soát cân nặng để giảm áp lực lên cột sống.
  • Theo dõi định kỳ: Đánh giá lại mỗi 4-6 tuần để điều chỉnh kế hoạch nếu cần.

3. Vật lý trị liệu thoái hóa cột sống cổ – Theo dõi và đánh giá lại

• Định kỳ: Bệnh nhân được đánh giá lại sau mỗi 2-4 tuần để đo lường tiến triển (mức độ đau, ROM, sức mạnh cơ).
• Điều chỉnh phác đồ: Nếu triệu chứng cải thiện chậm, có thể bổ sung các phương pháp khác (tiêm corticosteroid, phối hợp nội khoa) hoặc chuyển tuyến nếu có dấu hiệu tổn thương thần kinh nặng.
• Ngừng điều trị: Khi bệnh nhân đạt được mục tiêu (giảm đau >80%, phục hồi chức năng gần bình thường), chuyển sang chương trình tự chăm sóc tại nhà.

4. Vật lý trị liệu thoái hóa cột sống cổ – Lưu ý để tối ưu hóa điều trị

• Cá nhân hóa: Mỗi bệnh nhân có tình trạng khác nhau, cần điều chỉnh phác đồ phù hợp (ví dụ: bệnh nhân lớn tuổi cần bài tập nhẹ nhàng hơn).
• Kết hợp đa phương thức: Phối hợp VLTL với nội khoa (thuốc giảm đau, chống viêm nếu cần), châm cứu hoặc tâm lý trị liệu nếu bệnh nhân có căng thẳng.
• Tuân thủ: Đảm bảo bệnh nhân thực hiện đúng hướng dẫn và bài tập tại nhà.
• Đội ngũ chuyên môn: Điều trị cần được thực hiện bởi bác sĩ VLTL hoặc kỹ thuật viên được đào tạo, phối hợp với bác sĩ chuyên khoa thần kinh/cơ xương khớp.
• Tránh sai lầm: Không sử dụng kỹ thuật mạnh (nắn chỉnh đột ngột) hoặc kéo giãn quá mức, đặc biệt ở bệnh nhân có thoát vị đĩa đệm nặng hoặc tổn thương tủy sống.

5. Thời gian và tần suất Vật lý trị liệu thoái hóa cột sống cổ

• Tần suất: 3-5 buổi/tuần ở giai đoạn đầu, giảm dần còn 1-2 buổi/tuần khi cải thiện.
• Thời gian mỗi buổi: 45-60 phút, tùy thuộc vào phương pháp sử dụng.
• Tổng thời gian điều trị: Trung bình 6-12 tuần, có thể kéo dài hơn nếu bệnh nặng.

6. Kết quả mong đợi khi Vật lý trị liệu thoái hóa cột sống cổ

• Giảm đau và cứng cổ từ 50-80% sau 4-6 tuần.
• Cải thiện phạm vi vận động và sức mạnh cơ cổ.
• Giảm nguy cơ tái phát nếu tuân thủ hướng dẫn phòng ngừa.

Lời khuyên cho các bệnh nhân thoái hóa cột sống cổ

Bệnh nhân nên đến các phòng khám uy tín, có đội ngũ chuyên môn và trang thiết bị hiện đại để đảm bảo hiệu quả điều trị. Nếu triệu chứng không cải thiện sau 6-8 tuần hoặc có dấu hiệu nghiêm trọng (yếu chi, mất cảm giác, khó nuốt), cần thăm khám chuyên khoa thần kinh ngay để đánh giá thêm.

Phòng khám Vật lý trị liệu Thiên An xin hân hạnh đòn chào quý bệnh nhân đến thăm khám và điều trị tại phòng khám.  Phòng khám với quy mô lớn, máy móc trang thiết bị hiện đại cùng đội ngũ nhân viên nhiều năm kinh nghiệm. Đến với Thiên An Therapy, bệnh nhân được chăm sóc sức khỏe cơ xương khớp tuyệt đối. Hãy kết nối fanpage Công nghệ y khoa để cập nhật các thông tin, kiến thức mới nhất về Vật lý trị liệu – Phục hồi chức năng.