Trước khi sử dụng máy siêu âm trị liệu chúng ta cần phải nắm rõ Chống chỉ định siêu âm trị liệu và chỉ định để đạt hiệu quả cao và tránh ảnh hưởng không mong muốn. Siêu âm trị liệu là một phương pháp vật lý trị liệu giúp giảm đau, trị viêm và phục hồi mô tổn thương cho các bệnh lý cơ xương khớp.

Siêu âm trị liệu

Sóng siêu âm được sử dụng trong vật lý trị liệu tần số từ 1 – 3 MHZ nhằm tăng tối đa hấp thụ năng lượng ở độ sâu 2 – 5 cm bên trong mô mềm. Về bản chất, sóng siêu âm trị liệu chính là sóng âm tần số cao khi truyền qua các tổ chức sinh học sẽ tạo ra hiệu ứng nhiệt và phi nhiệt. Từ đó tạo ra các phản ứng sinh học ở mức tế bào, tổ chức và cơ quan.

Sóng siêu âm dao động và tác động lên các tế bào mô đích tạo ra hiện tượng xoa bóp vi thể. Nhiệt trong sóng siêu âm trị liệu làm tăng hoạt động của tế bào, giúp giãn cơ, giãn mạch máu, tăng tuần hoàn, tăng oxy, chất dinh dưỡng, tăng quá trình đào thải và thúc đẩy quá trình viêm sớm kết thúc, đồng thời mang đến sự thư giãn cho người bệnh. Sử dụng máy siêu âm trị liệu trong thời gian dài, đúng cách (theo chỉ định của bác sĩ) có thể giải quyết được hoàn toàn các hiện tượng viêm.

Siêu âm có ảnh hưởng đến cả các mô khỏe mạnh và bệnh lý. Một giả thuyết cho rằng các mô bệnh lý phản ứng với siêu âm mạnh mẽ hơn so với các mô bình thường. Khi sử dụng siêu âm với chế độ nhiệt, các hiệu ứng phi nhiệt vẫn có thể xuất hiện và gây tổn thương cho các mô không bệnh lý. Do đó, việc lựa chọn các thông số điều trị cần được thực hiện một cách cẩn thận. Tuy nhiên, các hiệu ứng phi nhiệt có thể xảy ra ngay cả với tác dụng nhiệt tối thiểu.

Siêu âm cần thực hiện qua môi trường trung gian để dẫn truyền toàn bộ sóng siêu âm vào vùng điều trị (khuyên dùng gel, dầu, mỡ thuốc, vaseline…). Trong đó, gel được sử dụng phổ biến nhất ở các bệnh viện phòng khám vì độ an toàn dễ, sử dụng đồng thời rất dễ tìm mua.

Siêu âm là một phương thức trị liệu an toàn và rất dễ sử dụng, tuy nhiên nhà trị liệu cần phải nắm rõ các chỉ định và chống chỉ định sóng siêu âm trị liệu trước khi tiến hành áp dụng điều trị siêu âm. Hiểu được các chỉ định và chống chỉ định siêu âm trị liệu giúp chúng ta dễ dàng đưa ra phương pháp điều trị chính xác, hiệu quả cao mà đảm báo sẽ không có bất kỳ một tác hại nào đến bệnh nhân thân yêu.

Tác dụng siêu âm trị liệu

Đối với tác dụng nhiệt

Tăng độ đàn hồi collagen tại gân và bao khớp.
Giảm cứng khớp.
Giảm co thắt cơ.
Điều biến đau.
Tăng tuần hoàn.
Giảm độ nhớt của mô liên kết.
Phản ứng viêm nhẹ dẫn tới giảm viêm mạn tính.
Đào thải các chất chuyển hóa.

Đối với tác dụng phi nhiệt

Hiệu ứng phi nhiệt của siêu âm giúp truyền sóng siêu âm vào sâu bên trong cơ thể, chữa trị các tổn thương từ sâu bên trong mô

Thúc đẩy quá trình tự sửa chữa các tế bào và làm lành vết thương.
Sửa chữa mô mềm thông qua kích thích các nguyên bào sợi.
Thúc đẩy quá trình tuần hoàn, giảm đi các vùng thiếu máu mạn tính.
Giúp liền xương và sửa chữa các vết gãy xương không liền.
Tăng phân chia tế bào, tăng tổng hợp protein giúp giảm phản ứng viêm.
Tăng cường chức năng của các Protein.

Ở mỗi thiết bị y tế đều có chỉ định và chống chỉ định riêng. Máy siêu âm trị liệu cũng thế. Các nhà trị liệu kể cả bệnh nhân trước khi sử dụng thiết bị hãy nhớ kỹ về chỉ định và chống chỉ định của máy siêu âm trị liệu nhé!

Chỉ định khi sử dụng siêu âm điều trị:

Giảm đau: Siêu âm có thể được sử dụng để giảm đau trong các trường hợp đau cơ xương khớp, viêm gân, viêm bao hoạt dịch.
Giảm viêm: Siêu âm có tác dụng chống viêm ở các bệnh lý viêm cấp và mạn tính như viêm gân, viêm khớp.
Tăng cường tuần hoàn máu: Giúp cải thiện tuần hoàn và tăng cường cung cấp dưỡng chất cho các mô bị tổn thương.
Hỗ trợ làm lành mô mềm: Đặc biệt hữu ích trong việc hỗ trợ điều trị các vết thương, chấn thương cơ bắp, các vết bầm tím.
Giảm co cứng cơ: Dùng để thư giãn các cơ bị co cứng, đặc biệt là trong điều trị đau cơ do chấn thương hoặc viêm.
Điều trị các bệnh lý xương khớp: Có thể được sử dụng trong điều trị các bệnh lý như thoái hóa khớp, viêm khớp, hoặc các chấn thương liên quan đến cơ, gân.

Chỉ định sóng siêu âm trị liệu điều trị trên các bệnh lý sau:

Bệnh đau lưng
Máy siêu âm trị liệu HB-UL1
Bệnh đau cổ – vai – gáy
Thoái hóa cột sống cổ, thắt lưng
Thoát vị đĩa đệm cổ, lưng
Co thắt cơ
Điều trị viêm tắc tuyến sữa, tắc tia sữa
Viêm khớp thái dương hàm
Viêm gân
Viêm gân quanh khớp vai
Viêm gân nhị đầu
Viêm gân cơ chóp xoay
Chấn thương khủy tay
Hội chứng ống cổ tay
Gân duỗi ngón cái
Ngón tay lò xò
Gân xương bánh chè
Gân gót
Viêm khớp / thoái hóa khớp/ viêm khớp dạng thấp
Viêm khớp gối
Thoái hóa khớp gối
Viêm khớp dạng thấp các khớp bàn tay, ngón tay
Viêm lồi cầu ngoài xương cánh tay (Tennis Elbow)
Viêm khớp khuỷu vai
Viêm khớp vai
Phòng ngừa sẹo dính….
Bệnh Gout ( Gút )
Siêu âm Sẹo
Siêu âm Điểm Trigger point gân cơ
Ngón tay lò xo

Chống chỉ định siêu âm trị liệu

Không siêu âm vào các cơ quan: mắt, tim, thai nhi, tủy, não, tinh hoàn,…
Các vùng da mất cảm giác
Vùng thần kinh trung ương
Không siêu âm vào cột sống ở vùng mới mổ, cắt cung sau đốt sống
Khối u, khối u ác tính
Người đang mang thai
Ung thư
Viêm tắc tĩnh mạch, viêm nhiễm khuẩn
Đái tháo đường
Người mang máy tạo nhịp tim, các bộ phận cơ thể thay thế bằng nhựa…
Không được siêu âm trên mắt gây tổn thương thủy tinh thể và võng mạc.

Lưu ý khi sử dụng siêu âm trị liệu – Chống chỉ định siêu âm trị liệu

Trên các khu vực bị mất cảm giác, bệnh nhân có thể không còn khả năng cảm nhận nhiệt tiềm ẩn nguy cơ bệnh nhân bị quá nhiệt.
Tránh siêu âm quanh tim gây ảnh hưởng đến điện tim và trong một số trường hợp có thể gây nhiễu loạn bộ tạo nhịp tim nhân tạo.
Tránh siêu âm bệnh nhân đang mang thai vì sẽ làm ảnh hưởng đến thai nhi của sản phụ.
Không được siêu âm lên khối u ác tính vì có thể làm tăng kích thước của khối u đồng thời thúc đẩy quá trình di căn khối u.
Đối với bệnh nhân ung thư tiềm ẩn nguy cơ có khối u nhỏ tồn tại bên trong bệnh nhân vẫn chưa được phát hiện.
Không siêu âm trực tiếp lên đầu xương đang phát triển của trẻ em và thanh thiếu niên.
Có khá nhiều điểm cần lưu ý khi dùng siêu âm điều trị trong lâm sàng. Tránh dùng siêu âm liên tục với cường độ đỉnh theo thời gian lấy trung bình trong không gian cao cho các tổn thương cấp và bán cấp vì tác dụng nhiệt. Nhiệt vốn chống chỉ định với viêm cấp và bán cấp.

Cẩn trọng khi áp dụng siêu âm lên các trường hợp – Chống chỉ định siêu âm trị liệu

Lượng nhiệt sinh ra trong mô tồn tại khá lâu, cần phải kiểm soát tốt tình trạng vùng điều trị khi tiến hành siêu âm cho bệnh nhân

Viêm cấp
Gãy xương
Cấy ghép vú
Lớp sụn tăng trưởng ở vùng đầu xương dài

Khi áp dụng siêu âm vào điều trị tổn thương cấp và bán cấp cần tránh sử dụng siêu âm cường độ cao liên tục. Việc siêu âm dưới cường độ cao liên tục sẽ tạo ra một lượng nhiệt lớn bên trong mô cơ thể. Làm gia tăng mức độ viêm nhiễm và có thể gây ra các tổn thương, biến chứng tại khu vực viêm cấp và bán cấp.

Cẩn thận không siêu âm trực tiếp trên các khu vực bị thiếu tuần hoàn máu. Những khu vực này rất dễ bị quá nhiệt vì không còn đủ lưu lượng máu để phân tán lượng nhiệt dư thừa kịp thời có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng và thậm chí gây hoại tử mô.

Trước khi sử dụng siêu âm điều trị, cần phải tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa để đảm bảo an toàn và hiệu quả.

Phương pháp này cần phải được thực hiện bởi các chuyên gia có kiến thức và kinh nghiệm, tránh sử dụng sai cách hoặc quá mức, có thể gây tổn thương cho cơ thể.

Đối với những bệnh nhân mắc bệnh huyết khối, việc điều trị bằng siêu âm cần được thực hiện thận trọng. Siêu âm có thể gây ra sự rung động hoặc tăng nhiệt, dẫn đến khả năng làm tách huyết khối ra khỏi thành mạch máu gây gây tắc nghẽn mạch máu, dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như nhồi máu cơ tim hoặc đột quỵ, đe dọa đến tính mạng bệnh nhân. Do đó, đối với những trường hợp này, việc đánh giá cẩn thận trước khi tiến hành điều trị siêu âm là điều cần thiết để đảm bảo an toàn cho bệnh nhân.

Việc điều trị hiệu quả là vô cùng quan trọng, chúng ta là các nhà trị liệu nên nhớ kỹ các chỉ định và chống chỉ định sóng siêu âm trị liệu. Mong muốn lớn nhất khi điều trị là phục hồi chức năng tốt cho bệnh nhân và không gây ảnh hưởng có hại cho họ.

Trên thị trường sẽ có nhiều loại máy siêu âm điều trị khác nhau. Máy siêu âm sẽ có 2 loại đa tần và đơn tần. Đa tần có tần số 1-3Mhz, đơn tần thì máy có tần số mặc định là 1mhz. Khi mua các bạn cần chọn kỹ về các yếu tố sau để sở hữu thiết bị siêu âm trị liệu hiệu quả và bền: thương hiệu, vật liệu cấu thành, hiệu quả sử dụng, yếu tố hậu mãi, dịch vụ của nhà cung cấp, thiết kế, giá cả thiết bị, kích thước máy lớn hay máy siêu âm cầm tay mini…

Và trước khi sử dụng các bạn hãy nắm kỹ các chỉ định và chống chỉ định của máy siêu âm trị liệu nhé! Điều này hết sức quan trọng đối với nhà trị liệu cũng như bệnh nhân thân yêu. Nếu các bạn cần thông tin chi tiết cũng như giá cả, hãy liên hệ ngay với Công nghệ y khoa MDT nhé. Bên mình tự tin rằng sẽ cung cấp sản phẩm chất lượng và dịch vụ bán hàng tốt nhất cho khách hàng.

Cần thận trọng khi dùng siêu âm với vùng mất cảm giác. Vì bệnh nhân có thể không còn cảm giác nhiệt. Sự quá nhiệt là nguy cơ đối với họ.

Với vùng thiểu năng tuần hoàn, cũng cần cảnh giác nguy cơ quá nhiệt, do dòng máu giảm nên không thể phát tán lượng nhiệt dư thừa.

Bệnh nhân viêm tĩnh mạch huyết khối cần tránh điều trị bằng siêu âm vì nguy cơ tách khối huyết ra khỏi thành mạch. Dẫn tới nguy cơ nghẽn mạch.

Không dùng siêu âm xung quanh mắt vì mắt dẫn nhiệt kém, đồng thời thủy tinh thể và võng mạc có thể bị tổn thương.

Không dùng siêu âm xung quanh bộ phận sinh sản, nhất là tinh hoàn, vì sự tăng nhiệt. Cẩn trọng khi dùng siêu âm vùng bụng phụ nữ độ tuổi sinh sản hoặc ngay sau kinh kỳ.

Tránh siêu âm điều trị khi mang thai vì nguy cơ ảnh hưởng tới thai nhi.

Cũng cần lưu ý khi dùng siêu âm vùng xung quanh tim vì có thể ảnh hưởng tới hoạt tính điện tim. Siêu âm cũng có thể gây nhiễu loạn bộ tạo nhịp nhân tạo.

Không dùng siêu âm trên khối u ác tính vì có thể tăng kích thước khối u và thúc đẩy di căn. Thận trọng khi dùng siêu âm với người có tiền sử ung thư. Vì có thể một khối u nhỏ vẫn còn tồn tại mà bệnh nhân không biết. Nên tham khảo ý kiến bác sĩ điều trị ung thư trước khi tiến hành liệu pháp siêu âm.

Như đã nhận xét ở trên, không dùng siêu âm tại đầu xương người đang phát triển (trẻ em và thanh thiếu niên).

Siêu âm có thể dùng an toàn với vật ghép kim loại, do kim loại dẫn nhiệt tốt nên có thể phát tán lượng nhiệt thu được; vì thế không thấy sự quá nhiệt xung quanh vật ghép. Tuy nhiên trong trường hợp thay khớp, xi măng (methyl methacrylate) có thể hấp thụ nhiệt rất nhanh và bị quá nhiệt, gây tổn thương cho các tổ chức xung quanh. Các phần chỉ định của siêu âm trị liệu được cho tại bảng 7.9.